Z ogromną przyjemnością informujemy, iż LGD Dolina Sanu reprezentowana przez Grupę Obrzędową „Strachoczanie” ze Strachociny uzyskała II miejsce w Finale „Konkursu bożonarodzeniowego” – edycja 2012, kategoria obrzęd bożonarodzeniowy.
Konkurs zorganizowany był przez Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, a sam finał odbył się 19 grudnia br. w auli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie.
Grupa Obrzędowa „Strachoczanie” pod opieką Pani Agaty Cecuły przygotowała tradycyjny obrzęd wigilijny charakterystyczny dla Strachociny (gm. Sanok) – wigilijny dzień od poranka aż do Pasterki. Obrzęd pokazywał jak kiedyś czczono ten wyjątkowy dzień, co trzeba było zrobić, a czego nie żeby zapewnić sobie pomyślność w przyszłym roku… jak celebrowano samą wieczerzę.
Występ młodych „Strachoczan” spotkał się z bardzo dobrym przyjęciem publiczności i jury. Przedstawicielom Lokalnej Grupy Działania Dolina Sanu podczas występu kibicowali m.in. Pan Sławomir Miklicz Członek zarządu Województwa podkarpackiego, Pani Anna Hałas Wójt Gminy Sanok, Pani Mariola Kasprzak Kierownik SAO UG Sanok, Pani Krystyna Kafara Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Sanoku oraz Alicja Pocałuń i Diana Błażejowska pracownicy Biura LGD Dolina Sanu.
Zaszczytne drugie miejsce jest dla LGD Dolina Sanu jeszcze większą motywacją do działań na rzecz promocji dziedzictwa kulturowego oraz zwieńczeniem dotychczasowej działalności na tym polu.
W obecnych czasach obserwuje się odchodzenie od tradycyjnego obrzędu wigilijnego i tych elementów, które stanowią lokalną kulturę.
Należy dołożyć wszelkich starań aby ocalić od zapomnienia to, co stanowi o tym jak przeżywamy chwile wzniosłe. Jest to też motywacja do pracy z grupą młodych ludzi, których udało się zainteresować tradycjami – mówi Agata Cecuła, opiekun grupy obrzędowej ”Strachoczanie”.
Scenariusz obrzędu tradycyjnej Wiliji (wigilia w gwarze strachockiej) po strachocku powstał w oparciu o rozmowy ze starszymi mieszkańcami Strachociny, którzy pamiętają klimat i zwyczaje związane ze Świętami Bożego Narodzenia i jest tak skonstruowany aby jak najdokładniej ukazać tradycje związane z wigilią.
Elementy charakterystyczne tradycyjnych obchodów wigilii oraz Świąt Bożego Narodzenia w Strachocinie to:
– Podłaźniczka – wieniec z gałązek jodłowych ozdobiony jabłkami, piernikami, ozdobami ze słomy i bibułki zawieszany u tragarza (pod sufitem). Był to atrybut świąt Bożego Narodzenia zanim pojawiła się choinka ( w tradycji wsi podsanockiej drzewko)
– połażnik – mężczyzna, który w dzień wigilii chodził od domu do domu i składał życzenia wszelkiej pomyślności . Kobiety nie mogły „chodzić za połażnika” ponieważ „dziurawy” połażnik mógł sprowadzić na dany dom nieszczęście.
– mycie się o poranku w zimnej wodzie – miało gwarantować zdrowie i urodę dziewczynom.
– ozdoby choinkowe: ciastka symbolizowały dostatek, orzechy – siły witalne; światy- kulka z bibuły czterokolorowa symbolizująca cztery strony światy;
– czosnek – odstraszanie złych mocy.
Na uwagę zasługuje fakt, że uczestnicy obrzędu posługują się gwarą strachocką, dla której charakterystyczne jest „pochyłe a”, wymawiane jako „o”; np. biały/bioły.
Członkowie grupy obrzędowej biorący udział w obrzędzie tradycyjnej wigilii to absolwenci Zespołu Szkół w Strachocinie w wieku od 15 do 17 lat. Są to osoby bardzo młode, które odkrywają swoje korzenie, poznają tradycje, a przy tym bawią się i cieszą, że mogą promować tradycje swoich przodków.
Jest to ogromny zaszczyt dla nas, że możemy brać udział w promocji naszej miejscowości i tradycji naszych dziadków i rodziców – mówi Milena Kafara i Amanda Krzyśko.
Młodzi aktorzy biorący udział w obrzędzie tradycyjnej wigilii: Milena Kafara, Amanda Krzyśko, Weronika Niemiec, Barbara Galant, Katarzyna Abrachamowicz, Marek Galant, Michał Galant, Jarosław Abrachamowicz.
Zarząd i Pracownicy LGD Dolina Sanu kierują serdeczne podziękowania Pani Krystynie Kafara Dyrektorowi Gminnego Ośrodka Kultury w Sanoku za pomoc w przygotowaniu obrzędu wigilii.
Zapraszamy do obejrzenia fotogalerii.